Terugblik

Over vakantieverhalen hangt altijd een zweem van romantiek. Prik gerust door die mist heen, maar vergeet niet dat het mijn verhaal is. Zoals ik de vakantie op Samos heb ervaren, heb gezien. De historische feiten heb ik niet zomaar uit mijn mouw geschud, maar komen uit diverse boekwerkjes of heb ik brutaal van internet geplukt.
Het inlezen gebeurde thuis al via een boekwerkje van ANWB Extra, dat geleverd wordt met een goede praktische kaart en verder schafte ik in Nederland al een boekje aan met autotochten en wandelingen, uitgegeven door Sunflower Books.Op Samos werd – van Summer Dream – nog een gidsje met 140 foto’s aangeschaft en een Historische en archeologische gids, die door uitgeverij Esperos is uitgegeven. Ook deze twee boeken zijn in de Nederlandse taal verkrijgbaar. Op Samos kocht ik nog een Engelstalig boek (van University Studio Press), dat gaat over het kloostertje boven Pythagório en de omgeving van dit dorp. En tenslotte een Griekstalig gidsje over de kloosters op Samos, dat door de kloosters zelf is uitgegeven.
Weet ik nu alles van Samos? Nee, en dat zal ik ook niet beweren. Het is voor mij op dit moment in ieder geval wel voldoende.
Heb ik alles gezien op Samos? Nee, en ook dat beweer ik niet. Wie de voorgaande stukken heeft gelezen, moet dat ook hebben opgemerkt.
Heb ik alles gedaan wat ik wilde? Ook daar moet ik ontkennend op antwoorden. Door diverse omstandigheden is er bijvoorbeeld niets gekomen van een lange wandeling door de Nachtegaalvallei.Terwijl wandelingen naar de watervallen mij wel in, langs en over water hebben gevoerd, maar de watervallen zelf heb ik niet gezien. Terwijl ze er echt wel zijn. En zo kan ik nog wel even doorgaan. De stad Karlóvassi heb ik bijvoorbeeld alleen van afstand en door een autoraam gezien, maar ik heb niet de lucht van deze studentenplaats opgesnoven. Excursies over water zijn vaak hetzelfde.Er staat wind en daar word ik meestal roezig van, er wordt een eiland en/of een strandje bezocht en onderweg is er wel een maaltijd met ouzo en wijn. De eilandjes zijn soms onbewoond, vaak schattig. Het is er deze vakantie niet van gekomen om een of meer van die eilanden te bekijken, mijn hakken er in het zand te zetten.
Zo’n opsomming als hierboven doet misschien vermoeden dat ik ontevreden terugblik op onze voorjaarsvakantie 2008. Het tegendeel is echter waar. En ik denk dat ik ook namens Tineke spreek als ik zeg, dat we veel hebben gezien, heerlijk hebben gegeten. Deze vakantie is weer een aardige mixed van cultuur, natuur en strand geweest. Maar het is gewoon waar Samos is gewoon te groot om het in een vakantie van twee weken te stoppen.
Ga ik nog eens terug? Ik weet het niet. Voorlopig niet, maar zeg nooit nooit.
Ik heb de naam Polycratis al eens aangestipt, maar daar wordt deze figuur uit de oudheid eigenlijk tekort gedaan. Met behulp van zijn broers Pentagnostos en Syloson kreeg hij zo rond 550 voor Christus de macht over Samos in handen. Ze verdeelden het eiland in drie stukken. Maar de een werd later door hem gedood en de ander verjaagd, waarna hij het eiland inpikte.Onder zijn bewind kwam Samos tot grote bloei en werd het middelpunt Ionië op het gebied van handel en scheepsbouw, maar ook op cultureel gebied liet Polycratis veel achter. De tunnel door de berg ten noorden van Pythagório kwam onder zijn bewind tot stand. Hij gaf de aanzet tot de bouw van een nieuwe tempel voor Hera op de oude bedeplaats Heraion, zorgde dat er muren (6.200 meter lang) om de stad kwamen en legde bij Pythagório een oorlogshaven aan.
In zijn paleis omringde Polycratis zich met doktoren, dichters en filosofen. Met zoveel kennis in een gebied kon het niet uitblijven dat de kennis zich vermeerderde. Zelf was hij een kundig en gevreesd strijdheer en hij sloot vriendschappelijke betrekkingen af met Pisistratos (de heerster van Athene) Lydamis (van Naxos) en koning Amasis van Egypte. In de loop der jaren ontpopte hij zich tot een ware despoot.
Over hem gaat nog het volgende verhaal. Amasis schreef hem op zekere dag dat zijn rijkdom de haat der goden en mensen zou opwekken en dat hij iets moest doen om dat te verminderen. Polycratis gooide een van zijn mooiste en dierbaarste ringen in zee. Een paar dagen later vond de paleiskok de ring in de buik van een vis, die hij voor Polycratis bereidde.Toen Amasis dit hoorde, voorspelde hij dat het leven van zijn vriend een verschrikkelijk einde zou krijgen. En dat gebeurde. Door een list wist de Perzische satraap Sardis Polycratis te vangen en nagelde hem aan een kruis, waar hij stierf.
Maar genoeg over de geschiedenis van het eiland.
En aan de strijd tussen Kokkári en Pythagório, zoals die vaak te lezen is op de prikborden, waag ik me ook niet. Wij hebben ons prima vermaakt vanuit Kokkári en hebben ook in Pythagório genoten. Die plaats heette vroeger overigens Tigani. De naamsverandering in Pythagório vond pas in 1955 plaats.
Alle verhalen over hoe groen het is, kan ik zonder meer beamen. In het voorjaar als de velden in bloei staan, is het kleurrijk.Over later in het jaar kan ik alleen maar mijn verbeelding laten spreken. De olijfbomen en de wijngaarden geven het eiland een eigen karakter. De stille stranden moet men echt zoeken, ze zijn er wel. Maar wie niet opziet om in een rijtje te liggen bakken, kan hier heel goed terecht.Culinair is er niets mis en qua vriendelijkheid kan het eiland zich meten met menig ander Grieks eiland. Wat mij verder opviel was dat er in mei al zoveel taveernes open waren.Misschien wel door de grote Duitse schare toeristen die hier ieder voorjaar al neerstrijkt. Terwijl op veel Griekse eilanden de kerken en kapelletjes steeds meer op slot gaan omdat kerkelijke schatten worden massaal worden gestolen, is men daar op Samos niet bang voor. Ook kleine kapelletjes, ver van de bewoonde wereld waren gewoon open. En een sleutel bij de pappas halen of wachten op zijn komst, hoeft eigenlijk bijna nergens.
Al met al een eiland, dat zeker in mijn topvijf thuishoort.