Water

Woensdag 9 mei 2012
Ik ben al voor half vier wakker. Een heldere hemel en een maan met een barstje. Ik lees een half uurtje en probeer daarna weer in slaap te komen. Dat gaat moeizaam. Na een volgend slaapje maar het bed uit, wat lezen en daarna het ontbijt verzorgen. De wandeling omhoog naar Kyriakos gaat wisselend. Vanmorgen heb ik goede benen, ’s avonds ben ik echter blij dat ik weer boven ben.

De bestelde jeep komt lekker vroeg. Tineke krijgt les, nee autorijden kan ze wel, maar de Four Wheel Drive heeft natuurlijk wel zijn eigen wil. En de kap eraf doen is ook niet zo heel gemakkelijk. De man die hem komt brengen is volgens ons geen echte Griek. Hij loopt – nu al – in korte broek en polo. Om het antwoord draait hij heen, lacht en vertelt wel dat hij zelfs in de winter luchtiger is gekleed, tenminste als het niet echt koud is, vriest en zo. Wij houden hem vooralsnog maar voor een Australiër die is teruggekeerd naar het land van zijn ouders, zijn familie. Of toch een Engelsman, een avonturier, die het wel lekker rustig vindt op Kythira.

De rust komt hier vanzelf over je. Plannen hebben we niet of nauwelijks. Ja, donderdag willen we met de excursie mee en zaterdag naar het kerkje en klooster van Theodoros. Maar nu even niet. Ik stel voor om wat af te zakken naar het zuiden en ’s middags te gaan zwemmen bij Agia Patrikia. En zo spreken we het ook af, zonder dat daar ook maar een must tussen zit.
We tanken onderweg voor 1,979 de liter. Net voorbij Potamos, daar liggen twee tankstations dicht bij elkaar. De tweede is twee cent duurder en passeert derhalve nog net niet de magische grens van twee euro. Arm Griekenland, arme Grieken. Het is nog maar een paar jaar geleden dat ik prijzen van 1,19 tegenkwam. Wie wordt hier rijk van, vraag ik mij af. De oliemaatschappijen of is het alleen de belasting. Ik ben bang dat het de oliebaronnen zijn, die de grootste greep doen in de buidel met geld.

Ik moet niet zeuren en gewoon Tineke naar Mylopotamos leiden. Ik begin over de waterval daar en Tineke kan zich dat niet meer herinneren. Ook zagen we zes jaar geleden eendjes zwemmen in een grote plas sop, iets wat Tineke toen opmerkte. Maar ook dat kan zij zich niet meer voor de geest halen. De waterval is te bereiken via een trapje en smal pad en dat is niet aan Tineke besteed, via de andere kant van het water kun je er ook komen, maar hoe liep die weg ook al weer. Het eerste rondje levert weinig op, behalve een vriendelijke groet van een vrouw, maar wie dat is. Ze groet ons zelfs twee keer.

Dan eerst maar naar de kust, Hier laat mijn herinnering mij in de steek. Ik heb een totaal ander plaatje voor me. Het is een prachtige route, dat wel. En brengt ons bij Limionas, dat niet meer is dan een baai met een verzameling gebouwtjes die als opslagplaats gelden, misschien een vakantiehuis en een zeker een kerkje, Agia Nikolaos, en een taveerne waar drie mannen zitten te zitten. Iets anders kunnen wij hier echt niet van maken. Dit zijn geen mensen die even siësta houden na de zware ochtendontspanning. Dit zijn de mensen die niets hebben te doen en nog net genoeg hebben om een bakkie koffie te scoren en verder voor zich uit zitten te staren. Wachten op betere tijden.

Wij rijden terug langs de weg en door een gebied waar brand heeft geheerst, maar waar de bodembedekkers niet te lijden hebben gehad onder de brand. We negeren de afslag naar de Sofiagrot, want die is toch niet open. Is alleen in het hoogseizoen te bezoeken. Ook het oude kerkdorpje Fonissa brengen we geen bezoek en gaan nog een poging doen om bij de waterval te komen. Het stel dat ons zo vriendelijk begroette zit nog steeds op het terras. Ik heb een afslag gezien, maar het kan ook een pad een erf op zijn. Tineke ziet de afslag nu ook en die weg brengt ons inderdaad naar de achterkant van de waterval. Als we over een bruggetje lopen, komt ook bij Tineke de herinnering terug.

Een jonge vrouw wordt door haar geliefde op de foto gezet. Zij lacht een beetje gegeneerd en staat wiebelend op hoge hakken terwijl onze schoenen daarnet toch echt in de modder zijn weggezakt. Zou hij haar heel charmant hebben gedragen. De afdrukken van de hoge hakken heb ik in ieder geval niet kunnen ontdekken.

Ik concentreer mij nu op het vallende water, dat door het zonlicht uiteenspat in diverse kleuren. Groen overheerst echter. Wij nemen hier onze tijd, eten een broodje met tomaat voor het tijd wordt om naar het noorden te gaan en een strandje op te zoeken. Als we terugkopen bij de weg het dorp Mylopotamos uit, zien we weer een van die prachtige Griekse vondsten. De weg is eenrichtingsverkeer, zodat we linksaf moeten slaan. Rechtsaf verboden zou je dus denken. Nee, als je maar niet harder gaat dan vijf kilometer per uur, dan mag je ook rechtsaf. Hoe omzeil je het eenrichtingsverkeer.

De weg naar Karavas vinden we vanuit Potamos, deels op goed geluk, want zoals wel op meer plaatsen ontbreken de richtingaanwijsborden. Maar we komen er in een bijna vloeiende beweging. Via de poort rijden we Karavas binnen en natuurlijk gaan we dan even door naar Platia Ammos voor ons het einde van de wereld. Het muurtje met miniaturen is er nog, maar hier en daar is wat vernield en het ziet er vervuild uit, net zoals het huisje daarachter. Jammer.

Het verhaal achter dit muurtje is opmerkelijk en ook triest. Yannoula Diakopoulos, de voormalige eigenaresse van Amir Ali, reisde met haar man Giorgos in 1986 naar Australië waar haar kleinzoon ging trouwen. Tijdens het winkelen werd Giorgos aangereden en overleed in het ziekenhuis. Yannoule wilde dat de bruiloft door zou gaan, zij speechte zelfs nog. Geld om haar Giorgos mee te nemen naar Kythira had zij niet. Ter nagedachtenis van haar man lijmde zij een Grieks koffiekannetje samen met het koffiekopje van haar man op het muurtje. Op de plek waar Giorgos altijd zat. Er werd een auto bijgezet. En later kwam er steeds meer bij. Vaak meegenomen door toeristen. Yannoula Diakopoulos is in 2009 overleden. Wie dat muurtje nu bijhoudt? Ik zou het niet weten.

Ik draal nog even bij het strand. Zullen we een poging doen om met de jeep bij de vuurtoren te komen? Lijkt me wel gaaf en dus gaan we de onverharde wegen op en na het nodige gedraai rijden we weer richting noorden. Bij een splitsing neem ik de meest logische keuze. Links, daar zijn bandensporen. En daarheen gaan ook de elektriciteitsdraden. En elektriciteit is onontbeerlijk voor een vuurtoren. Nou die keuze is verkeerd, kan ik je wel vertellen. We komen niet bij Faros Moudariou terecht, maar belanden aan de voet van kaap Spathi bij Ormos Moudariou.

Hier heb je een mooi grindstrand. Vooraan is een werkplaatsje waar honing wordt verzameld uit de vele bijenkasten die we onderweg hebben gezien. Aan het andere eind van het strand is een kapel in aanbouw. Niet vervallen, maar ook nog niet klaar. Wie hier iets neerzet moet toch wel over geld beschikken, zou ik zeggen. Misschien iets voor de regering om na te trekken?

Het strand is verlaten en wij nestelen ons er. Het grind is gloeiend heet. Als ik wil gaan zwemmen zak ik weg, krijg geen grip, verdraai mijn knie en ga daarom terug. Eerst zorgen dat ik zwemschoentjes heb. Tineke gaat zonnebaden en pootjebaden, vindt het water te koud en ik maak foto’s van de omgeving, van een plas water, een kloof, een spleet in de rots en rotsplantjes.

Tijd om terug te gaan naar Kyriakos. Boodschappen doen, maar daar moeten we mee wachten tot na zessen want dan is de supermarkt pas open. Tineke gaat dat even snel met de auto doen. Ine van de Loo brengt ons onze papieren voor het vervolg van de vakantie. We nemen die door en doen een dutje voor we uit eten gaan bij Stella. Opnieuw is het hier rustig. Waar dit soort restaurantjes van moet leven is ons een groot vraagteken. Tineke krijgt Kopoulo me xylopites (kip met pasta) en mosgari kokkinisto me ryzi (rundvlees met rijst), vooraf een Salata Stellas, een heerlijk gevulde salade met andijvie, diverse koolsoorten, tomaat, komkommer. Als toetje van het huis karydopita, amandel gebak vermengd met honing. We zijn opnieuw 28 euro kwijt. Voor ons had er een jonge knaap zitten eten, en verder was er niemand. Weer een verloren dag voor de restauranthouder van Stella.