26 november 2010

De Burcht

Woensdag 2 november 2010
Ontbijten in hotel Melantrich doe je met slappe koffie en in een ongezellige ruimte, meer een gang die vanaf de receptie richting de kamers loopt. Het ontbijt zelf is verder prima, met lekkere jus, eventueel melk, diverse soorten broodjes en boterhammen, wit en bruin, ruim gesorteerde vleeswaren, diverse kaassoorten, fruit, yoghurt, gekookte en kruimelei. Keuze genoeg dus.
Voor dat ontbijt heb ik al een tijdje zitten tikken op de kamer en erna gaan we op pad, richting Mala Strana (Kleine Zijde) en de Praagse burcht. Het eerste gedeelte is na gistere al bekend terrein. Op de Karelsbrug begint men ook wakker te worden. Er speelt bijvoorbeeld al een Dixielandbandje. De zelfbenoemde kunstenaars zetten hun ezels neer en hopen op veel klandizie. Een jongedame heeft zich al laten strikken en wordt getekend. Maar een gelijkenis? Ik heb het niet kunnen ontdekken.
We lopen nu de wijk Kleine Zijde in en komen langs de Parlementsgebouwen. Via folders wordt de democratie van het huidige Tsjechië uitgelegd. Ook hangt er een lange lijst met namen van voormalige regeringsleiders.
Op het plein van de Kleine Zijde (Malostranske namesti) staat de St. Nikolaaskerk. Bezoeken of niet. Die vraag stellen wij onszelf. Nog maar niet, want ons einddoel is vandaag de Praagse burcht, zoals al gememoreerd. En wil je daar echt alles bekijken, dan ben je wel een dag - en zelfs meer dan dat - zoet.
Schuin voor de kerk staat de Drievuldigheidszuil, een eerbetoon uit 1713 omdat de pest is bedwongen. Op het plein wacht een klassieke auto op toeristen, die via deze vorm van vervoer de stad willen bekijken.
Wij lopen door en klimmen trappen omhoog naar de wijk Hradcany, waarin de burcht staat.
Dit is het begin van Praag, dat in de negende eeuw gesticht werd door prins Borivoj. We denken het paleis al snel gevonden te hebben, maar komen toch echt bedrogen uit. Het is wel een paleis, het Czerninpaleis. Dit paleis is in 1668 gebouwd voor de keizerlijke ambassadeur van Venetië, graaf Czernin van Chudenice. Tegenwoordig is het ministerie van Buitenlandse Zaken er gevestigd. In 1948 vlak na de communistische staatsgreep viel de populaire minister Jan Masaryk hier uit een raam van de bovenste verdieping. Viel of gebeurde er toch iets anders? Die vraag is nooit opgelost.
De routetekening van de Capitoolgids klopt niet helemaal. Via Loretansak en Kanovnicka en dwars door een parkje - over het gras – bereiken wij de eigenlijke burcht. Op naar het koninklijk paleis, achter een groepje musici aan. Musici in uniform, die bij het paleis om twaalf uur muzikaal de wisseling van de wacht begeleiden.
De aflossing biedt weinig spektakel. Geen superaflossing door de Tsjechen, die weinig maat kunnen houden. Wel met een vaandel, verder weinig toeters en bellen. Nou ja op de blazers, de trommelaar en de sirene na. De sirene, die gilt vlak voordat de wisseling begint. Het dixielandbandje buiten de paleismuren houdt het in ieder geval maar voor gezien. Vreemd, want na zoveel gegil klinkt toch iedere toon als muziek in de oren?
We kopen kaartjes voor de bezichtiging van gebouwen en exposities in de burcht. De grote Tour. Twee dagen geldig en tevens geldig voor meerdere ruimtes binnen een gebouw. Toch is niet iedere expositieruimte binnen de burcht hiermee bereikbaar voor ons, want voor de Golden Lanen-expositie of de tentoonstelling in het Toy-musuem met als ondertoon 50 jaar Barbie – moet de volle mep worden betaald. En ook voor een familietentoonstelling in het Lobkowitzpaleis wordt entree geheven.
Dat Paleis laten we maar even voor wat het is, maar dan loop ik wel vooruit op de feiten. In een van de vele shops kopen we een boekje over de burcht, alsof we nog niet genoeg lectuur over de stad hebben.
We starten met onze echte tour in de St.Vituskathedraal. Een imposant gebouw dat in 1344 werd neergezet, althans toen werd er mee begonnen. Met de bouw. De voorloper stamt al uit 925. Toen St. Wenceslas de Vitusrtonde neerzette. In 1060 gaf prins Spitihnev opdracht tot de bouw van een drieschepige basiliek. Pas veel later – tussen 1872 en 1929 – werd de kerk ook daadwerkelijk afgebouwd in de huidige vorm. Het Gouden Portaal is in eerste instantie de hoofdingang, tegenwoordig ligt die aan de westzijde. Via een luchtbrug moet het mogelijk zijn om van het Koninklijk paleis in de kerk te komen. Ik kan de brug niet ontdekken. Afgebroken? Inschuifbaar? Dat is iets waar ik nog niet achter ben.
In de kerk vallen mij allereerst de prachtige glas-in-loodramen op en de Gotische gewelven. Verder de rijkdom die hier ook weer door de kerk is verzameld. Betaald door vaak ijdele edelen en kerkheren die de arme bevolking uitkleden in plaats van aankleden.
Er is prachtig houtsnijwerk te zien. Kunstwerkjes met een geschiedenisachtergrond soms, zoals hoe Frederiks van de Paltz na de Verloren slag bij de Witte Berg het hazenpad kiest.
Zelf ben ik bijzonder onder de indruk van het massieve grafmonument van Jozef Nepomuk, gemaakt in 1735. Nepomuk staat symbool voor de Contrarevolutie. Op de Karelsbrug zijn overigens diverse beelden aan hem gewijd.
In de kerk liggen in het Koninklijk graf Ferdinand I, zijn vrouw Anna en hun zoon Maximiliaan II opgebaard. Niet alles staat open voor publiek. De crypte waarin Karel IV en zijn vier vrouwen hun laatste rustplaats hebben gevonden kan bijvoorbeeld niet worden bezocht. Eigenlijk is het te veel om op te noemen en daar begin ik dus ook maar niet aan.
We gaan nu naar het Koningspaleis, waar in de kelders – speciaal voor ons - een oude tentoonstelling staat opgesteld, met lijkwaden en botjes en al. De grote Vladislavzaal staat in schril contrast met vroegere tijden. Toen leek het wel een soort markt, vonden er zelfs ridderspelen te paard plaats. Daar zie je nu weinig meer van terug. Kaal en leeg. Niets koninklijks.
In de Landrechtkamer kwam het parlement bijeen. Dit deel werd in 1541 door brand verwoest en in 1563 door Bonifaz Wohlmut herbouwd.
Tijd voor een hapje (baguette/ciabatto) en een drankje (thee/Edelweissbier van Heineken) voor we naar het St.Jorisklooster gaan. Dit klooster is door Pirns Boleslav II in 973 gebouwd. Zijn zus Mlada was de eerste abdis. In 1782 werd het een legeronderkomen en na een ingrijpende verbouwing – tussen 1962 en 1974 geldt het als een museum voor Boheemse barokke kunst. Verdeeld in hoofdgroepen. Voor de kenners noem ik vroege romantiek, romantiek (waaronder landschapskunst), realisten en neoromantiek. Een apart deel is aan de familie Manes gewijd. Behalve schilderijen zie je hier ook beelden, zoals de hengst Ardo van Jozef Vaclav Myslbek, een voorstudie voor zijn standbeeld van St. Wenceslas, dat op het Wenceslasplein in de Nieuwe Stad staat.
Nee, ik ben geen kunstkenner, maar kan wel genieten van kunst. Soms gaat het om de prachtige details, kleuren, licht. Met symboliek heb ik iets minder, die zie ik niet. Herken ik niet. In tegenstelling tot Tineke die er met andere ogen naar kijkt en na afloop ook een boekje over de tentoonstelling aanschaft.
Het wordt tijd om verder te gaan. We wandelen naar het einde van de burcht. Boven aan de trappen naar de metrohalte van Malostranska heb je een prachtig uitzicht over de stad met zijn ruim een miljoen inwoners. Wie zegt er dat Praag klein is?
Nadat we de trap zijn afgedaald duiken we nog even de Kleine Zijde in en komen langs de ambassades van België en Polen en opnieuw bij de senaatsgebouwen voor we via de Karelsbrug terugkeren naar de Oude Stad. Het wordt nu snel donker en ook dat beeld – van een verlichte stad – is prachtig om te zien. Die oude gebouwen in de schijnwerpers geplaatst.
Na een stief uurtje rust op de kamer gaan we weer op pad en gaan uit eten bij Mikes. We zitten daar aanvankelijk alleen. Later duikt er nog een septet eters op. Tineke kiest voor goulash, Ik neem een Tsjechische plate met diverse soorten vlees, maar ook een worstje en een stukje kip. Bovendien – oh gruwel – een prik zuurkool. Tineke prikt daar wat van weg. Ik laat het onaangeroerd. Wijn en bier (Kozel) om het er goed in te laten glijden. Als dessert een pannenkoekje gevuld met ijs en fruit. Eigenlijk veel te veel, maar het gaat op.
We vinden het te vroeg om al terug te gaan naar ons hotel en sluiten af met een avondwandeling door de stad. Eerst naar het plein, dan richting Kruittoren, afslaan naar het theater over het Ovocny Trh. Hier was vroeger de voormalige fruitmarkt. En dan staan we toch weer dicht bij ons hotel. Dat was nog niet de bedoeling.
Andere kant op, richting de boulevard, nog een keer afslaan en via het theater terug naar het altijd trekkende plein. Daar pakken we nog een afzakkertje op het verwarmd terras van café Italia.
Nog een ding wil ik noemen. In Praag worden iedere dag concerten gegeven, klassieke concerten, jazzconcerten etc. Soms op echte podia, maar ook in kerken, synagoge of gewoon huiskamerconcerten. Op straat worden folders uitgedeeld, keuze te over.

Geen opmerkingen: